Bulut bilişim, başka bir şirketin bilgisayarlarındaki depolama alanı veya CPU döngüleri gibi kaynakları kiralamanızı sağlar. Sadece kullandığınız kadar ödersiniz. Bu hizmetleri sağlayan şirketlere bulut sağlayıcısı denir. Sağlayıcılara örnek olarak Microsoft, Amazon ve Google verilebilir.
Bulut sağlayıcısı işinizi yürütmek için gereken fiziksel donanımdan ve bunun güncel tutulmasından sorumludur. Sunulan bilgi işlem hizmetleri bulut sağlayıcısına göre değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte normalde şunları içerir:
- İşlem gücü: hesaplama ve işleme görevlerinde kullanılan Linux sunucuları veya web uygulamaları gibi
- Depolama: dosyalar ve veritabanları gibi
- Ağ: bulut sağlayıcısı ve şirketiniz arasında güvenli bağlantılar gibi
- Analiz: Telemetri ve performans verilerini görselleştirme gibi
Bulut bilişim hizmetleri
Bulut bilgi işlemin amacı, ister yeni faaliyete geçmiş küçük bir şirket ister büyük bir kuruluş olsun, işletmenin daha kolay ve daha verimli yönetilmesini sağlamaktır. Her işletme benzersizdir ve farklı gereksinimlere sahiptir. Bulut bilgi işlem sağlayıcıları bu gereksinimleri karşılamak için geniş bir hizmet yelpazesi sunar.
Sağladığı hizmetlerden bazıları hakkında temel bir anlayışa sahip olmanız gerekir. Şimdi tüm bulut sağlayıcılarının sunduğu en yaygın iki hizmeti gözden geçirelim: işlem gücü ve depolama.
İşlem gücü
Bir e-posta gönderdiğinizde, İnternet’te bir rezervasyon yaptığınızda, çevrimiçi olarak bir fatura ödediğinizde veya bu Microsoft Learn modülünü aldığınızda bile her isteği işleyip bir yanıt döndüren bulut tabanlı sunucularla etkileşim kuruyorsunuz. Tüketici olarak hepimiz, İnternet’i oluşturan çeşitli bulut sağlayıcıları tarafından sunulan işlem hizmetlerine bağlıyız.
Bulut bilişim kullanarak çözümler derlerken, kaynaklarınız ve ihtiyaçlarınız temelinde çalışmanın nasıl yapılmasını istediğinizi seçebilirsiniz. Örneğin, bakım konusunda daha fazla denetim ve sorumluluk sahibi olmak istiyorsanız, bir sanal makine (VM) oluşturabilirsiniz. Sanal makine, tıpkı şu anda kullandığınız masaüstü veya dizüstü bilgisayar gibi bir bilgisayar öykünmesidir. Her VM, kullanıcıya Windows veya Linux çalıştıran fiziksel bir bilgisayar gibi görünen bir bilgisayar işletim sistemine ve donanıma sahiptir. Bulutta yürütmek istediğiniz görevler için gereken tüm yazılımları yükleyebilirsiniz.
Farkı, donanım satın almanıza veya işletim sistemi yüklemenize gerek olmamasıdır. Bulut sağlayıcısı, sanal makinenizi kendi veri merkezlerinden birindeki fiziksel bir sunucuda çalıştırır. Bu sunucu genelde başka VM’lerle (yalıtılmış ve güvenli) ortak kullanılır. Bulut sayesinde, bir fiziksel bilgisayardan daha az maliyetle dakikalar içinde kullanıma hazır bir VM’ye sahip olabilirsiniz.
VM’ler bilgi işlem için tek seçenek değil. Kapsayıcıları ve sunucusuz bilgi işlem olmak üzere iki popüler seçenek daha vardır.
Kapsayıcılar nedir?
Kapsayıcılar, uygulamalar için tutarlı ve yalıtılmış bir yürütme ortamı sunar. Bunlar da VM’lere benzer, ancak bunlar için bir konuk işletim sistemi gerekmez. Bunun yerine, uygulama ve tüm bağımlılıkları bir “kapsayıcı” içinde paketlenir ve ardından standart bir çalışma zamanı ortamı kullanılarak uygulama çalıştırılır. Önyüklemesi yapılıp başlatılacak bir işletim sistemi olmadığından kapsayıcı yalnızca birkaç saniye içinde başlatılabilir. Uygulamayı başlatmanız yeterlidir.
Açık kaynak projesi Docker, kapsayıcı yönetimi konusundaki lider platformlardan biridir. Docker kapsayıcıları uygulama bileşenlerinin birbirinden bağımsız olarak farklı kapsayıcılara dağıtılmasına imkan tanıdığından uygulama dağıtımı konusun etkili, hafif bir yaklaşım sağlıyor. Tek bir makinede birden çok kapsayıcı çalıştırılabilir ve kapsayıcılar makineler arasında taşınabilir. Kapsayıcının yüksek olan taşınabilirliği, uygulamaların genellikle hiçbir değişiklik yapılmaksızın birden çok ortamda (şirket içinde veya bulutta) dağıtılmasına imkan tanır.
Sunucusuz bilgi işlem nedir?
Sunucusuz bilgi işlem, uygulama kodunuzu sunucu oluşturmadan, yapılandırmadan veya bakımını yapmadan çalıştırmanızı sağlar. Temelde, uygulamanızın bir eylem tarafından tetiklenen ayrı işlevlere bölünmesi fikrine dayanır. Bu, otomatikleştirilmiş görevler için idealdir. Örneğin, bir müşteri çevrimiçi satın alma işlemi gerçekleştirdiğinde otomatik olarak bir onay e-postası gönderen sunucusuz bir işlem oluşturabilirsiniz.
Sunucusuz modelin VM’lerden ve kapsayıcılardan farkı, yalnızca her işlev tarafından kullanılan işleme süresi için ödeme yapmanızdır. VM’lerde ve kapsayıcılarda, uygulamalar boşta olsa bile çalıştırdığınız süre boyunca ücret ödersiniz. Bu mimari her uygulamaya uygun değildir. Ancak uygulama mantığı bağımsız birimlere ayrılabiliyorsa bunları ayrı ayrı test edebilir, ayrı ayrı güncelleştirebilir ve mikrosaniyeler içinde başlatabilirsiniz. Dolayısıyla dağıtım için en hızlı seçeneğiniz bu yaklaşımdır.
Bahsettiğimiz üç işlem yaklaşımının karşılaştırmasını gösteren bir diyagramı burada bulabilirsiniz.
Kopyala
1 2 3 4 | Üç dikey öğe, sanal makineler, kapsayıcılar ve sunucusuz farklı mimarileri gösterir. Sanal makineler fiziksel donanımda başlar ve onun üzerinde oluşturulmuş katmanları vardır: konak işletim sistemi, hiper yönetici denetleyicisi ve en üstte biri Linux'ı ve iki uygulamayı, diğeri de Windows'u ve iki uygulamayı çalıştıran iki sanal makine. Kapsayıcılar fiziksel donanımla başlar ve ek katmanları vardır: konak işletim sistemi, kapsayıcı altyapısı ve her birinin kendi bağımlılıkları ve barındırılan uygulamaları olan üç kapsayıcı. Sunucusuz fiziksel donanımla başlar ve ek katmanları vardır: konak işletim sistemi, sunucusuz çalışma zamanı ve sekiz işlev. |
Depolama
Çoğu cihaz ve uygulama verileri okur ve/veya yazar. İşte bazı örnekler:
- Çevrimiçi ortamda sinema bileti satın alma
- Çevrimiçi ortamda bir ürünün fiyatına bakma
- Fotoğraf çekme
- E-posta gönderme
- Sesli mesaj bırakma
Tüm bu durumlarda veriler okunur (bir fiyata bakarken) veya yazılır (fotoğraf çekerken). Bu durumların her birinde veri türü ve verilerin depolanma biçimi farklıdır.
Bulut sağlayıcıları normalde bu veri türlerinin tümünü işleyebilecek hizmetleri sunar. Örneğin, metin veya bir videoyu depolamak istediğinizde disk üzerindeki bir dosya kullanabilirsiniz. Bir adres defteri gibi ilişki kümeleri barındıran bir durum söz konusu olduğunda veritabanı kullanmak gibi yapılandırılmış bir yaklaşımı tercih edebilirsiniz.
Bulut tabanlı veri depolama alanı kullanmanın avantajı, bunu ihtiyaçlarınıza göre ölçeklendirilebilmenizdir. Videolarınızı depolamak için daha fazla alana ihtiyaç duyarsanız bir miktar daha fazla ödeme yaparak kullanabileceğiniz alanı artırabilirsiniz. Bazı durumlarda depolama alanı otomatik olarak genişleyip daralabilir. Böylece her zaman tam olarak ihtiyacınız olduğu kadar ödersiniz.
Özet
Her işletmenin farklı ihtiyaçları ve gereksinimleri vardır. Bulut bilişim esnek ve uygun maliyetlidir; bu da yeni başlayan küçük işletmelerden büyük kuruluşlara kadar tüm işletmeler için avantajlı olmasını sağlar.